Hyperventilatie en stress

Het stresssysteem van de mens is door de jaren heen niet mee geëvolueerd.

In vroegere tijden werden mensen bedreigd door wilde dieren. Destijds waren er slechts twee manieren om met dit gevaar om te gaan. Vechten of vluchten.

Ook al komen we nog zelden tot nooit een wild dier tegen, toch blijft dit onderbewuste proces ons parten spelen.

Krijg je voor het eerst een paniekaanval door stress. Vaak doordat je hyperventilatie hebt opgewekt. Dan weet je echt niet wat je overkomt. Het grijpt je helemaal bij de keel en je hebt het gevoel alsof je laatste uur geslagen is.

Maar is dat wel zo? Is hyperventilatie en stress levensbedreigend of valt het allemaal wel mee.

(Chronische) hyperventilatie door stress, angst, spanning of burn-out komt heel veel voor.

Zoals je hierboven reeds kon lezen is ons stresssysteem er op gebouwd om snel te reageren in acute gevallen van gevaar. In de huidige samenleving is het helaas zo dat we bijna voortdurend onder stress staan. Je moet naar het werk, eerst de kinderen klaarmaken voor school, stress op de baan, je collega doet moeilijk, je hebt deadlines te halen enz. enz.

Als schrijver van deze blog heb ik meer dan 10 jaar dagelijks last gehad van (chronische) hyperventilatie en stress. Onderstaand een videofragment uit mijn online training met mijn verhaal.

Het stresssysteem van een mens is niet gebouwd voor aanhoudende stress en op een bepaald moment, wanneer het té veel wordt, neemt het onderbewuste het van je denkvermogen over.

Wat is hyperventileren?

Je hebt waarschijnlijk al ondervonden dat je in stresssituaties helemaal anders ademt dan wanneer je relax bent. Normaal gesproken adem je in en uit op een bepaald ritme, waardoor je er automatisch voor zorgt dat de balans tussen koolstofdioxide en zuurstof in je hersenen optimaal is.

Wanneer we hyperventileren gaat de ademhaling sneller en oppervlakkiger met als gevolg dat we meer gaan ademhalen en het zuurstofgehalte in het bloed gaat stijgen. De koolstofdioxide die we uitademen, ook wel CO2 genoemd, gaat hierdoor dalen. Door die oppervlakkige ademhaling, waarbij we te veel zuurstof inademen dan nodig is, ontstaan vage klachten en het akelige gevoel van angst en paniek.

Je creëert dus eigenlijk een verstoring in de biochemische werking van je hersenen zonder je ervan bewust te zijn.

Paniekaanvallen, die één van de symptomen bij hyperventilatie zijn, werken als een sluipend en traag werkend gif. Op het moment dat je deze paniekaanval krijgt, dreigt er meestal helemaal geen gevaar. Het is het alarmsysteem van jouw eigen onderbewuste dat aangeeft dat er wat aan de hand is. Daar moet je echt iets mee gaan doen.

Veel klanten met (chronische) hyperventilatie en stress of paniek zijn op zoek naar rust in hun hoofd.

En niet alleen mensen met deze klachten! Je ziet het overal om je heen op dit moment. Mindfulness trainingen schieten op dit moment als paddenstoelen uit de grond. Hun populariteit danken zij aan de belofte dat mindfulness tot meer rust, ontspanning en helderheid leidt. Door het toepassen leer je je gedachten en gevoelens te observeren in plaats van erdoor meegesleurd te worden.

Bij mindfulness ervaar je de stroom van gedachten wel, maar leer je om deze gedachten gewoon door je heen te laten stromen.

Zoals de Dalai Lama ons leert: ieder mens wil gelukkig zijn en lijden vermijden. En ieder mens kán gelukkig zijn en genieten van een klachtenvrij en stressloos leven.

We hoeven het niet te leren, maar we kunnen wel vergeten hoe dat moet. De oorzaak is dat wij zo opgeslokt zijn door onze gedachten, gevoelens en dagelijkse drukte dat er haast geen tijd over lijkt te zijn om gewoon aanwezig te zijn in het ‘NU’.

Mindful aanwezig zijn betekent dat wij onszelf losmaken van alle gepieker en innerlijke drukte en weer kunnen genieten van wat zich hier, nu direct aandient. Het zonlicht in de gordijnen, het fluiten van de vogels, de heerlijke cappuccino op het terras, of het kind dat je aankijkt terwijl je in de rij staat aan de kassa van het warenhuis.

Mindfullness is dus eigenlijk bewust aanwezig zijn in het huidige moment.

Niet bezig zijn met de afwas van straks of die vervelende collega van gisteren. Geen toekomst of verleden, maar NU! In het nu is er ook geen probleem. Het probleem is er namelijk alleen als je er aan denkt. En als je dan toch aan dat vervelende probleem denkt kun je er op 2 manieren mee omgaan.

Als je het kan veranderen: doe er dan iets aan. Als je er niets aan kan veranderen: maak je er dan niet ongerust over. De volgende video is daar een mooi voorbeeld van.

Eckhart Tolle is een autoriteit op het gebied van ‘leven in het nu’. Op het eerste gezicht een nogal grappig mannetje met een gebreid vest. 🙂 Hij heeft veel boeken geschreven over dit onderwerp. Een van die boeken is ‘De kracht van het Nu in de praktijk’. Hij laat in dit boek zien hoe je bewuster en gelukkiger kunt leven door je over te geven aan het Nu.

De boodschap is eigenlijk eenvoud: alles is er al, in het Nu. Het boekje biedt praktische aanwijzingen en oefeningen waarmee je steeds beter zult leren om in het Nu te leven. Er valt niets te bereiken.

In onderstaande video, die voorafgaat aan een kort interview, verteld Eckhart Tolle over de basisprincipe van het ‘nu’.